روش غیر تماسی
برای اندازه گیری دما در روش غیر تماسی از نور مادون قرمز استفاده می گردد و بدون آنکه سنسور، برخوردی با ماده مورد نظر داشته باشد، می تواند دمای آن را اندازه گیری نماید. به عنوان نمونه فرض کنید که شما می خواهید دمای مایعات درون یک مخزن را اندازه گیری نمایید و به دلیل بزرگی مخزن امکان ایجاد تماس با سیال درون مخزن را ندارید. برای اندازه گیری دما در این شرایط، به راحتی می توان از سنسورهای غیر تماسی و لیزری در بالای سطح مخزن استفاده نمود.
همچنین اگر ماده ای که قصد اندازه گیری دمای آن را داریم، خطرناک باشد و امکان نزدیک شدن به آن را نداشته باشیم، برای اندازه گیری دمای آن ماده به سادگی می توان از سنسورهای دمای غیر تماسی استفاده نمود.
روش تماسی
روش های تماسی برای اندازه گیری دما را می توان به دو دسته کلی تقسیم بندی نمود.
- ترموکوبل (TH)
- آر تی دی (RTD)
سنسور دمایی ترموکوپل
ترموکوپل از دو فلز با جنس های مختلف تشکیل شده است که این فلزات ضریب های انتقال دمایی متقاوتی با هم دارند و با توجه به این ویژگی زمانی که گرما را حس می کنند، رفتار های متفاوتی از خود نشان می دهند که باعث ایجاد ولتاژ بین دو فلز می گردد. این اختلاف ولتاژ بیان کننده میزان دما است. با توجه به اینکه از چه فلزاتی برای ساخت ترموکوپل استفاده شده است؛ دسته های مختلفی از ترموکوپل ها ایجاد شده است که از مهترین انواع ترموکوپل ها می توان به ترموکوپل نوع J , K ,T , E , … اشاره نمود.
سنسورهای دمای ترموکوپلی بسیار دقیق بوده و دقت آن در رنج یک درجه سانتی گراد است.
ترموکوپل ها محدوده دمایی خاص خود را دارند که این محدوده بیان کننده بازه دمایی است که ترموکوپل می تواند اندازه گیری دما را به نحو احسن انجام دهد. با توجه به محدوده های دمایی مختلف، ترموکوپل ها انواع مختلفی دارند که هر یک قیمت های متفاوتی دارند.
سنسور دمایی آر تی دی (RTD)
Resistance Temperature Detector که به اختصار RTD نامیده می شود یک کنترل کننده دما با استفاده از مقاومت است. در این سنسورها از یک مقاومت متغیر با دما استفاده می گردد که با استفاده از تغییر مقاومت بتوان به میزان تغییر دما پی برد.
به صورت کلی می توان RTD ها را به دسته های 2سیمه ، 3 سیمه و 4 سیمه تقسیم بندی نمود. مدل های 4 سیمه دارای قیمت بالا و مدل های 2 سیمه دقت پایینی دارند و از این رو در صنعت بیشتر از RTD های 3 سیمه استفاده می گردد.
سنسورهای RTD نسبت به سنسورهای ترموکوپل سنسورهای دقیق تری هستند و دقتی در حدود 0.1 درجه سانتی گراد دارند و همچنین زمان پاسخ گویی سریع تری دارند. از معروف ترین سنسورهای RTD می توان به سنسورها PT100 ، PT1000 و NTC اشاره نمود.
